محمد زارع در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب ایرنا درباره تاثیرگذاری اجرای طرح‌های فصلی بر روند فعالیت کتاب‌فروشان، اظهار کرد: وضعیت اجرای طرح‌هایی که برای حمایت از کتاب‌فروشی‌ها و افزایش کتابخوانی برگزار می‌شود، نیاز به بررسی کارشناسانه دارد. چند سال پیش در جلسه‌ای که اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان با محمدباقر قالیباف شهردار تهران داشت این مساله را مطرح کردیم. باید کارگروهی در این حوزه فعال شود و موضوع را در حوزه‌های مختلف بررسی کند.
به گفته این مدیر کتاب‌فروشی گروه‌های مشخصی برای ارتباط با وزارتخانه‌ها، شهرداری، اداره دارایی و … در اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان وجود دارد. همچنین باید کارگروه برای بررسی وضعیت کتاب‌فروشی‌ها در اتحادیه تشکیل شود تا با مسئولان این حوزه ارتباط داشته‌باشد. اقدامات باید در چهارچوب‌های مشخص با صورت جلسه کاری واضح و شفاف انجام شود. برای این کار باید نیرو و بودجه در نظر گرفته شود و از طریق تزریق تسهیلات به صنف اقدام به بهبود وضعیت کنند.
زارع با تاکید بر اینکه برای اصلاح شرایط فعالیت کتاب‌فروشان باید مسائل به صورت جدی‌تر بررسی شود، ادامه داد: نمی‌توان بعد از ۱۸ دوره برگزاری طرح‌های فصلی، بدون اصلاح این روند و توجه به خواسته‌های کتاب‌فروشان و مردم، به اجرای آن ادامه داد. باید نتایج دوره‌های قبلی مورد بررسی قرار بگیرد، ارزیابی و مشخص شود که اجرای این طرح‌ها تا چه درصدی تاثیر داشت. این از ساده‌ترین اقدامات است و یک مدیر میانی هم درباره لزوم ارزیابی طرح‌ها مطلع است.
آژیر وحشت نابودی کتاب‌فروشان در جامعه به صدا در آمده‌است
زارع با تاکید بر اینکه آژیر وحشت نابودی کتاب‌فروشان در جامعه به صدا در آمده‌است، افزود: جالب اینجا است که یکی از ابزارهای نابودی کتاب‌فروشان خود ناشران هستند. اگر به دهه ۴۰ توجه کنید نقش کتاب‌فروشان را در جامعه آن سال‌ها می‌بینید. باید توجه داشت کتاب‌فروشان که می‌توانند کتاب را معرفی کنند در حال نابودی هستند. همیشه به افرادی که در کتاب‌فروشی رود فعال هستند، می‌گویم که شما نماینده نویسنده‌ای هستید که نیمه‌شب از خواب بیدار می‌شود و برای روان شدن موسیقیِ یک جمله، تغییری در آن ایجاد می‌کند. اگر کتابفروش نتواند آن کتاب را به فروش برساند، تمام زحمات نویسنده بر باد می‌رود.
کتاب‌فروشان نماینده نویسنده‌ای هستند که نیمه‌شب از خواب بیدار می‌شود و برای روان شدن موسیقیِ یک جمله، تغییری در آن ایجاد می‌کند. اگر کتابفروش نتواند آن کتاب را به فروش برساند، تمام زحمات نویسنده بر باد می‌رود
مدیر کتاب‌فروشی رود درباره اقدامات ناشران برای فروش مستقیم کتاب و تاثیر بلند مدت آن بر چرخه نشر، توضیح داد: ناشران برای جذب سریع نقدینگی در نمایشگاه کتاب شرکت می‌کنند و کتاب‌هایشان را در سایت با تخفیف ۳۰ درصد می‌فروشند، این در حالی است که کتاب را با ۲۵ درصد تخفیف به کتابفروش می‌فروشند؛ این فاجعه است و عدم توجه عمیق به مسائل از صنفی که باید هوشیار باشد، بعید به نظر می‌رسد.
او افزود: وقتی کتاب فروش از چرخه نشر خارج می‌شود و سرمایه‌اش را از این چرخه بیرون می‌کشد، ناشر کتابش را کجا عرضه خواهدکرد؟ کتاب‌فروشی خودپرداز کتاب نیست که فقط کتاب را در آن مکان عرضه کنند. مخاطب وقتی با کتابفروش حرفه‌ای مواجه می‌شود، می‌تواند درباره مترجم و کتاب‌هایی که ترجمه کرده‌است، سوال کند، کتابفروش می‌تواند مترجم‌ها را با هم مقایسه کند و به مخاطب مشاوره بدهد. این اطلاعات است که کتابفروش را کتابفروش می‌کند.
کتاب‌فروشی بچه صیغه‌ای نشر است
زارع با اشاره به افرادی که در خیابان‌ها و میدان‌ها در چادر اقدام به فروش کتاب با تخفیف بالا می‌کنند، بیان کرد: این افراد کتاب‌های ناشرانی را که قارچ‌گونه و یک‌شبه سبز شدند، ناشرانی که پیشینه کاری ندارند و کتاب را با تقلب منتشر می‌کنند، می‌فروشند. آن‌ها با تغییرات کمی در ویراستاری کتابی که ناشران با صرف وقت و هزینه زیاد منتشر کردند، چاپ می‌کنند؛ بعد با تخفیف ۵۰ درصد می‌فروشند. زیرا از ابتدا قیمت را با هوشیاری تعیین کردند، برای مثال قیمت کتاب ۶۰ هزار تومانی را با قیمت پشت جلد ۱۲۰ هزار تومان چاپ می‌کنند و بعد با تخفیف ۵۰ درصد می‌فروشند.
او با اعلام اینکه کتاب‌فروشی بچه صیغه‌ای نشر است، ادامه داد: همه دست به دست هم دادند و هیچ حقوقی برای کتاب‌فروشی در نظر نمی‌گیرند. با توجه به مشکلات کتاب‌فروشی‌ها، امروز برای اقدامات اصلاحات هرچند دیر است، اما هنوز کار از کار نگذشته‌است. همیشه می‌توان اقداماتی انجام داد، در صورتی که اراده وجود داشته‌باشد. این اراده فقط خواستن نیست بلکه لازم است تا شرایط مهیا شود.
مدیر کتاب‌فروشی رود با اشاره به اقداماتی که برای جذب مخاطب و دسترس‌پذیر کردن کتاب برای مردم انجام می‌دهد، گفت: راهکاری که به عنوان کتاب‌فروشی انجام می‌دهیم اجرای طرح‌های جدید برای معرفی و ارائه کتاب است. همیشه تلاش کردیم به نوعی بتوانیم به وظیفه خود عمل کنیم، زیرا کتابفروش پل ارتباطی نویسنده و مردم است. برای مثال کتاب‌های دست دوم را از مشتری می‌خریم و با قیمت و سود خیلی پایین می‌فروشیم. روی کتاب معمولی ۲۵ درصد سود دریافت می‌کنیم و روی کتاب دست دوم ۱۵ درصد سود درنظر گرفتیم.
اعتبار کار برای کتابفروش مهم است
بعد از ۴۲ سال که کتابفروش هستم، نمی‌توانم، نمی‌خواهم و انگیزه این را ندارم که کار دیگری یاد بگیرم. از همان سال‌هایی که کتاب‌فروشی ما در خیابان اصلی بود، خیلی‌ها به من پیشنهاد می‌دادند که اگر در ولیعصر ساندویچی بزنم، درآمد بالایی خواهم‌داشت
به گفته زارع لازم نیست تا کتاب با بالاترین قیمت به فروش برسد، بلکه دسترس‌پذیرکردن آن برای مردم از اهمیت بالاتری برخوردار است.
مدیر کتاب‌فروشی رود ادامه داد: کتاب باید به دست مردم برسد تا کتابفروش گردش مالی داشته‌باشد و بتواند به فعالیتش ادامه بدهد. اینکه کتاب را در قفسه بگذاریم و از آن نگهداری کنیم، ارزش نیست. اگر کتاب با حداقل سود فروش برود، کتابفروش می‌تواند ادعا کند، کاری را که بر عهده داشت، انجام داده‌است.
زارع با تاکید بر اینکه هرکس در بخش فرهنگی فعال است، باید هزینه این فعالیت را تقبل کند، ادامه داد: طبیعی است که هرکس دنبال رفع نیازهای خودش باشد. بعد از ۴۲ سال که این کار را انجام می‌دهم نمی‌توانم، نمی‌خواهم و انگیزه این را ندارم که کار دیگری یاد بگیرم. از همان سال‌هایی که کتاب‌فروشی ما در خیابان اصلی بود، خیلی‌ها به من پیشنهاد می‌دادند که اگر در ولیعصر ساندویچی بزنم، درآمد بالایی خواهم‌داشت.
او ادامه داد: از مسئولان می‌خواهم قبول کنند کم کاری کردند، سیاست‌های مقامات رسمی به کتاب آسیب زیادی وارد کرده‌است. چیزی که طی سال‌های سال تجربه کردیم این بود که مقامات رسمی نباید این اجازه را به هرکسی بدهند تا کتاب بفروشد، زیرا افرادی که در چادر کتاب می‌فروشند، فقط فروشنده‌اند؛ فروش هر کالایی برای آن‌ها با فروش کتاب تفاوتی ندارد. برای آن‌ها فقط درآمد مهم است و اعتبار کار و کتابی که به مردم فروخته می‌شود، مهم نیست.