به گزارش خبرنگار معارف ایرنا امروز (سه شنبه ۱۹ مهر) را در حالی پشت سر می گذاریم که از یک طرف سومین روز هفته وحدت و سومین روز از برگزاری وبینارهای سی و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی است و از طرف دیگر مصادف با سی و دومین سالروز تاسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی است.
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در سال ۱۳۶۹ با دستور حضرت آیت الله خامنه ای و انتصاب دبیر کل و اعضای شورای عالی از سوی معظم له آغاز به کار کرد.
شورای عالی مجمع، در اولین گام، اساسنامه و ساختار مجمع را تصویب نمود و ارکان آن را بر سه اساس علمی و فرهنگی و ارتباطات داخلی و بین‌المللی بنا گذاشت. این شورا در سال دهم فعالیت خود، استراتژی مجمع را تصویب کرد.
رسالت مجمع جهانی تقریب عبارت از ارتقای سطح آشنایی و آگاهی و تعمیق تفاهم بین پیروان مذاهب اسلامی، تقویت احترام متقابل و تحکیم رشته‌های اخوت در بین مسلمانان بدون هیچ گونه تمایزی از لحاظ تعلقات فرقه‌ای، قومی یا ملی آنان به منظور رسیدن به امت واحده اسلامی است.
این مجمع متشکل از ده ها تن از علمای مذاهب اسلامی در کشورهای مختلف جهان است که به عنوان منادی تقریب و وحدت در جهان اسلام و زمینه‌ساز تعامل میان پیروان مذاهب مختلف اسلامی تلاش می کنند. از مهمترین اهداف تشکیل مجمع تقریب مذاهب اسلامی می توان به کمک برای احیا و گسترش فرهنگ و معارف اسلامی و دفاع از حریم قرآن و سنت پیامبر اکرم(ص)، کوشش در راه ایجاد آشنایی و تفاهم بیشتر بین علما، متفکران و پیشوایان مذهبی جهان اسلام در زمینه های اعتقادی، فقهی، اجتماعی، سیاسی و همچنین گسترش اندیشه تقریب در بین اندیشمندان جهان اسلام و انتقال آن به توده های مسلمان و آگاه کردن آنان از توطئه های تفرقه انگیز دشمنان اسلام یاد کرد.
همچنین رفع بدبینی ها و شبهات بین پیروان مذاهب اسلامی، کوشش در تحکیم و اشاعه اصل اجتهاد و استنباط در مذاهب اسلامی، تلاش در ایجاد هماهنگی و تشکیل جبهه واحد در مقابل توطئه های تبلیغاتی و تهاجم فرهنگی دشمنان اسلام بر اساس اصول مسلم اسلامی از دیگر اهداف وجودی این مجمع است.
آیت الله محمد واعظ زاده خراسانی از سال ۱۳۶۹ تا ۸۰ به عنوان اولین دبیر کل مجمع جهانی فعالیت کرد. پس از وفات این اندیشمند پرتلاش، آیت الله محمدعلی تسخیری از سال ۸۰ تا ۹۱ با تلاش های خستگی ناپذیر خود در ایجاد وحدت میان بزرگان و ملت های اسلامی تلاش کرد. آیت الله محسن اراکی از سال۹۱ تا ۹۸ به عنوان سومین دبیر کل مجمع، سکاندار تقریب مذاهب بود و از ۲۴ آذر ۹۸ تا کنون حجت الاسلام حمید شهریاری این مسئولیت را به عهده گرفته است.
در ششمین وبینار سی و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی اندیشمندانی همچون عبدالقادر بهجت آلوسی، رئیس شورای علمای پیوند محمدی (ص)، عبدالرحمن پیرانی، دبیرکل جماعت دعوت و اصلاح، صلاح الدین مستاوی، دبیر کل شورای عالی اسلامی تونس، عبدالسلام راجح از شخصیت های دینی و عضو سابق پارلمان سوریه، حجت الاسلام کاظم آبه، خطیب برجسته و نماینده جامعه المصطفی در ژاپن و پیر شفاعت رسول، رئیس مرکز بلال لاهور به ارائه نکات و راهکارهای اجرایی درباره اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام پرداختند.
حج و نماز، نمونه هایی از آیین های وحدت بخش دینی
حجت الاسلام سید عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت گفت: در خصوص احکام فقهی و مسائل دینی می‌بینیم که جایگاه اصلی نماز این است که با یکدیگر خوانده شود و گاهی اوقات مسلمانان در مسجد النبی(ص)، مسجد الحرام و یا مکان های دیگر به اقامه نماز می‌پردازند و می‌بینیم که همه مذاهب در نماز جماعت در یک زمان و یک مکان در یک جهت خاص شرکت دارند. بنابراین همه این موارد وحدت بخش است. همه مسلمانان در حج با یک لباس و یک رنگ، کنار یکدیگر حضور دارند، ذکرهایی که به زبان می‌آورند همه یکی است حتی جهت طواف کعبه هم از یک سمت است. بنابراین هم اخلاق و هم احکام فقهی زمینه های ایجاد وحدت و همبستگی در جهان اسلام را دارند.
وی افزود: از سوی دیگر همه رذایل اخلاقی مردود است و اسلام آنها را قبول ندارد. چون این رفتارهایی که زمینه های اختلاف را ایجاد می‌کند، یا از نفس انسان یا از سوی شیطان است. اگر زمینه اختلاف از نفس انسان باشد جدال و مراء می‌شود. ما دو نوع جدال داریم، یکی جدال احسن و یکی هم جدال مذموم. جدال مذموم، آن است که در راستای منافع شخصی باشد. دستاورد آموزه های اخلاقی و فقهی دین، ایجاد همبستگی و هماهنگی و الفت بین مسلمان ها از همه مذاهب است و آنچه که موجب نفاق و دوری از یکدیگر است، در معارف و آموزه های دینی، منفی و مطرود است.
تسلط رسانه ای صهیونیست ها برای ایجاد تفرقه
آسیه میرزاعلی، مدیر حوزه خواهران اهل سنت آق قلا با بیان نقش صهیونیستم بین الملل در ایجاد تفرقه میان کشورهای جهان اسلام گفت: حدود ۷۰ سال از تشکیل دولت نامشروع یهودی صهیونیستی در سرزمین اشغالی فلسطین می گذرد و صهیونیست ها به دلیل نفوذ بسیار گسترده در رسانه های جهانی و دولت های مقتدر، به طور نامحسوس در زندگی این انسان ها رخنه کرده و باعث فلاکت انسان ها شده اند . این نفوذ در حوزه های مختلفی است که اولین حوزه، غلبه حوزه فرهنگی و تمدنی غربی بر جمیع مناسبات مادی و فرهنگی انسان عصر مدرن و از کارکرد افتادن سایر حوزه های فرهنگی و تمدنی اقوام مختلف و یکی از دلایل غالب شدن اندیشه و عمل و اخلاق یهودیان بر سایر حوزه هاست.
وی افزود: دومین حوزه، زعامت مستقیم و غیر مستقیم سران مجامع مخفی فراماسونری و صهیونیستی بر سازمان ها و نهاد های بین المللی در حوزه های فرهنگی، اقتصادی، حقوقی، سیاسی، بهداشتی و غذایی مانند سازمان ملل متحد و سازمان غذا و کشاورزی، بانک جهانی، کمیسیون عالی حقوق بشر، صندوق بین‌المللی پول و سازمان آموزشی علمی یونسکو است.
میرزاعلی، سومین حوزه نفوذ صهیونیسم را سلطه یهویادن بر نظام مالی- اقتصادی جهان دانست و گفت: یهودیان از مسیر بانک ها و سر انجام سلطه بر عموم کارتر ها و کمپانی های چند ملیتی و به عبارت دیگر سلطه بر همه دارایی های ساکنان جهان امروز ، در حقیقت همه حوزه های فرهنگی ، اقتصادی، سیاسی جهان غرب و به تبع آن جهان مستضعفان را تحت کنترل خود قرار داده اند.
به گفته وی چهارمین حوزه، سلطه زرسالاران یهودیان و صهیونیستی بر بزرگترین نظام رسانه ای جهان اعم از اینترنت، شبکه های رادیویی، تلویزیونی، مطبوعات و خبرگزاری های تراز اول جهان است. در سال ۱۹۷۶ میلادی یک یهودی که استاد حقوق بین الملل آلمان بود، انجمنی پنهان برای یهودیان تاسیس کرد و آن را انجمن نورانیان نام نهاد. نام های رویترز، سوشیال پرس و فرانس پرس در جهان روزنامه نگاری برای عموم خبرگزاری های جهان شناخته شده است و شرکت های بزرگ، وظبفه تامین بخش اعظم اخبار تغذیه کننده جمیع رسانه های مکتوب و غیر مکتوب جهان را به عهده دارند. رویترز توسط شخصی یهودی و با نفوذ در انگلستان تاسیس شد و سوشیال پرس در سال ۱۸۴۸ میلادی تحت کنترل جریان یهودی تاسیس شد که امروزه بیش از ده هزار روزنامه را در ۱۰۹ کشور جهان با اخبار خود تغذیه می کند .فرانس پرس در سال ۱۸۳۵ توسط یکی از یهودیان فرانسه بنیاد نهاده شد، این خبرگزاری بیش از ۱۵۲ کشور جهان را تحت پوشش خبری خود قرار داده است.
مدیر حوزه خواهران اهل سنت آق قلا با بیان اینکه وقتی سخن از تلویزیون به میان می آید، نام سه شبکه صهیونیستی ABC و CBS و NBC و همچنین هزاران شبکه و ایستگاه رادیویی و تلویزیونی آمریکا خود را به رخ می کشد، افزود: ارزش های صهیونیسم به محور ارزش های اخلاقی و فرهنگ ملل مختلف جهان تبدیل شده است. رواج موسیقی های نامتعارف، ترویج استفاده از موارد مخدر در راستای این فرهنگ سازی برای کشور های مختلف جهان به خصوص کشورهای اسلامی است. از این رو دیگر نمی توان مالکیت یهودیان را بر بزرگترین و معتبر ترین شرکت های سهام دار هالیوود امری تصادفی قلمداد کرد چرا که مالکیت این شرکت ها بخشی مهم و استراتژی و دسیسه صهیونیسم برای کنترل افکار عمومی و شست و شوی مغزی ملت هاست.
وظیفه رسانه ها برای بیان جنایت های تروریستی
حاج عمار کاظم عبدالحسین محمد، عضو موسسه فرهنگی البلاغ کویت با اشاره به این که تروریسم در شریعت اسلامی، چیزی فراتر از عملیات‌های خشونت‌آمیز سازماندهی شده نیست که اشخاص یا گروه‌ها یا کشورهایی ، آن را برای اهدافی از پیش تعیین شده اجرا می‌کنند، گفت: رسانه‌های مختلف در کشورهای اسلامی باید نقش حیاتی‌تر و جدی‌تری در آگاهی بخشی به مسلمانان درباره خطرات جنایت‌های تروریستی در اشکال مختلف آن ایفا کنند.
وی افزود: برای رهایی از خشونتی که در داخل جامعه اسلامی اعمال می‌شود، راهی جز تمرکز بر اصول اسلامی وجود ندارد و آن دو اصل عبارتند از اخوت ایمانی و دوری از نزاع و کشمکش. برادری شعاری نیست که سرداده شود یا شعری نیست که تنظیم شود. برادری صرفا یک احساس درونی نیست. بلکه ساختاری کامل است که از مجموعه‌ای از حقوق و وظایف تشکیل می‌شود. اگر چه عنوان اخوت، از نظر مفهومی روشن و غیرمبهم به نظر می رسد، اما از نظر اعتبار دستخوش تغییر شکل شده و هر فرقه ای، برادری ایمانی را با همه مقتضیات آن مختص به پیروان خود و منحصر به آنان می‌داند.
این فعال فرهنگی اظهار داشت: اصل دیگری که به تقویت امنیت اجتماعی و از بین بردن تنش‌های داخلی کمک می‌کند، اصل فرض بر بهترین است که در فقه به آن اصل سلامت در عمل مسلمان گفته می‌شود و منظور این است که به کارهای مسلمانان و توافق ها و فعالیت‌های آنان با دیده مثبت نگریسته شود، مگر اینکه خلاف آن یا فساد در آن ثابت شود.
راهکارهایی برای انسجام اسلامی
مولوی حبیب الرحمن مطهری، امام جمعه اهل‌سنت خواف با بیان اینکه قرآن مجید برای تحقق وحدت حقیقی و برقراری صلح و آرامش راهکارهای اصلاح فرد و جامعه را ارائه می دهد، افزود: برای تحقق صلح و آرامش هم فرد و هم جامعه باید اصلاح شود که به همین خاطر کارشناسان اسلامی راهکارهایی ارائه نموده اند که به چند نمونه از این راهکارها اشاره می کنم.
وی افزود: اول اینکه مقصود از انسجام اسلامی و وحدت اسلامی این نیست که ما تنوع موجود در میان ملت ها را نادیده بگیریم؛ زیرا هم تنوع سیاسی هم تنوع فرهنگی و هم تنوع اجتماعی و نیز تنوع تاریخی وجود دارد که نمی توان آنها را نادیده گرفت. نکته دوم که باید مد نظر قرار بگیرد، این است که باید در میان ملت ها گفت و گو برقرار باشد. سهم گفت و گو در ترویج انسجام اسلامی خیلی مهم است، باید همه اقوام، مذاهب و اندیشمندان اسلامی با یکدیگر گفت و گو کنند؛ زیرا این مسئله برای تحقق انسجام اسلامی و برقراری صلح بسیار مهم است. نکته دیگر آنکه نمی توان توطئه دشمنان را هم نادیده گرفت؛ زیرا دشمنان اسلام تلاش می کنند که در میان ملت ها و مذاهب اسلامی اختلاف ایجاد کنند و آنها را نسبت به یکدیگر بدبین کنند. ملت اسلامی و به خصوص اندیشمندان و علما باید در راستای خنثی سازی توطئه های دشمنان گام بردارند.
ارتباط وحدت اسلامی و مساله فلسطین
نجوی رعد، مدیر انجمن احیای میراث مقاومت لبنان گفت: اخوت و برادریِ مسلمانان بدین معناست اگر اتفاق ناگواری برای هریک از مسلمانان در هر نقطه از جهان رخ داد، دیگر مسلمانان نیز از این اتفاق متأثر شوند. در حال حاضر دعوت به اسلام، تقویت همبستگی و وحدت میان طوایف و مذاهب مختلف مسلمانان روز به روز گسترده‌تر می‌شود اما در عین حال جامعه اسلامی با بسیاری از چالشها و جنگ‌های نظامی، اقتصادی و فرهنگی روبه‌رو است.
وی تاکید کرد: ما باید در جست و جوی گام های عملی برای تحکیم وحدت در جوامع اسلامی باشیم، باید به گونه‌ای در این زمینه عمل کنیم که دعوت به وحدت به مسیری برای فتنه‌افکنی و تحریک عواطف و احساسات مردمی تبدیل نشود. وحدت باید یک قدرتِ فکری و معنویِ الهام‌بخش برای تمامی ملت‌ها باشد. یکی از راهکارهایی که می‌تواند دعوت به وحدت را به سرمنزل موفقیت برساند، این است که این دعوت در وهله اول در رفتارهای فردی و سپس در رفتارهای جامعه ظهور و بروز پیدا کند.
نجوی رعد افزود: مهمترین مسئله جهان اسلام، توجه و اهتمام ویژه به مسئله فلسطین است. یک ارتباط عمیق میان وحدت اسلامی و مسئله فلسطین وجود دارد. مسئله فلسطین یک مسئله عادی نیست، بلکه یک مسئله عقیدتی است که همه مسلمانان باید پیرامون آن متحد و یکپارچه شوند. ما امروز شاهد عادی‌سازی روابط برخی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی هستیم. عادی‌سازی روابط با تل‌آویو یک لکه ننگ بر روی پیشانی عادی‌سازان است و ضربه مهلکی بر پیکره ملت و مسئله فلسطین به شمار می‌رود. این یک خیانت به ملت فلسطین و دیگر ملت‌های مسلمان است.
وی با اشاره به وظایف مسلمانان برای مقابله با این توطئه دشمنان اسلام اضافه کرد: فرهیختگان و مسئولان باید در جوامع خود اقدام به آگاهیبخشی کنند. آنها باید مبارزه با عادی‌سازی روابط و عدم تسلیم در برابر این فرایندِ ذلیلانه را در جوامع‌شان تبلیغ و ترویج سازند. این فعالیت‌ها آنقدر باید گسترده باشد که مسئله فلسطین به هم و غمِ اصلی جهان اسلام و جهان عرب تبدیل شود.
ضرورت توجه به میراث و فرهنگ اسلامی برای تحقق وحدت
شیخ علی عبدالعلیم العبودی، عضو تجمع علمای تقریب گفت: شاید ماجرای هشام بن حکم یکی از شخصیت‌های شیعی معروف را شنیده باشید. او دوستی به نام عبدالله بن یزید الاباضی داشت. روزی این دو بر سر برخی مفاهیم دینی و اعتقادی با یکدیگر به اختلاف برخوردند. این اختلاف درحالی بود که هر دو در یک فعالیت اقتصادی، شریک یکدیگر بودند. آنها یک مغازه مشترک داشتند و همراه با یکدیگر تجارت می‌کردند. این دو شخصیت تمام تلاش خود را به کار بستند تا اختلافات‌شان در حوزه دینی مانع از همکاری‌شان در حوزه کسب و کار و تجارت نشود. قصه این دو نفر بسیار مشهور شد، زیرا اجازه ندادند که اختلافات عقیدتی‌شان به تجارت‌شان آسیب برساند.
وی با تاکید بر اینکه همه انسان‌ها در جوامع اسلامی باید به آنچه که برایشان مفید است، اهتمام داشته باشند، ادامه داد: این همان تفکری است که باید در جوامع اسلامی حاکم شود. مسلمانان در جوامع اسلامی دارای منافع و مصالح مشترک بسیاری هستند. حتی دشمنِ ما مسلمانان نیز مشترک است؛ دشمنی که هر لحظه ممکن است ضربه کمرشکنی به ما وارد سازد. ما در جوامع اسلامی نیاز به آگاهی و بصیرت داریم و این موضوعی نیست که دستِ کم گرفته شود.
عبدالعلیم ادامه داد: ابن تغری بردی در کتاب ستارگان درخشان در سرزمین مصر و قاهره (منتشرشده در سال ۴۴۲ هجری) می نویسد «اهل سنت و شیعیان با یکدیگر صلح کردند». ماجرا از این قرار بود که فردی به نام ابو محمد النسوی به عنوان فرمانده نیروهای امنیتِ داخلی بغداد انتخاب شد. این درحالی است که وی یک فرد ظالم و خونریز بود. از همین روی، شیعیان و اهل سنت با یکدیگر وارد ائتلاف شدند و تصمیم گرفتند او را به قتل برسانند. در آن زمان، از بصره (به عنوان یک منطقه سُنی نشین) صدای «حی علی خیر العمل» بلند شد و در منطقه «کرخ» (منطقه شیعه نشین) بر طبل کوبیده شد و از فضائل صحابه سخن گفته شد. بنابراین، شیعیان و اهل سنت پس از ائتلاف با یکدیگر در برابر ظلم ایستادند. اگر این اتفاق نمیافتاد، خون‌های زیادی ریخته می‌شد و پادشاهان و خلفاء از مهار کردن آن عاجز می‌ماندند.